جایگاه شرکت‌های دانش بنیان در بازار سرمایه / مارکت کوچک استارتاپ‌ها به سود می‌رسد؟

بورس
بهابین

مدیرعامل فرابورس ایران گفته قرار است امسال پذیریش شرکت‌های استارتاپی در بازار سرمایه افزایش یابد؛ با این حال مسیر پذیرش این شرکت‌ها متفاوت است و تنها می‌توانند در بازار توافقی معامله کنند.

به گزارش تجارت‌نیوز، یک سالی است پای استارتاپ‌ها یا همان شرکت‌های دانش‌بنیان به بازار سرمایه باز شده است؛ اما تا امروز تنها یک شرکت توانسته از قوانین سرسختانه فرابورس رد شود و روی تابلوی معاملات نمایان شود.

اما بر اساس گفته محمدعلی شیرازی، تپسی تنها شرکت استارتاپی بازار سرمایه نخواهد بود و قرار است امسال شرکت‌های دانش‌بنیان زیادی وارد بازار سهام شوند.

این شرکت‌ها تنها در بازار توافقی فرابورس پذیریش می‌شوند؛ چراکه ریسک بسیار زیادی دارند و ممکن است پس از مدتی تعطیل شوند یا به جای سوددهی، روند نزولی طی کنند.

بازار توافقی به شرکت‌های دانش‌بنیان کمک می‌کند که طی یک تا دو سال به ثبات برسند و پس از آن وارد بازارهای جدید برای جذب نقدینگی بیشتر شوند. چراکه برخی از سهامداران به علت ریسک زیاد سهمی از بازار توافقی نمیخرند و گاه این بازار رونق کمتری نسبت به سایر بازارها دارد.

یک کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با تجارت‌نیوز بازار توافقی و روند پذیرش شرکت‌های دانش‌بنیان در بازار سرمایه را توضیح داده است.

محمد خبری‌زاد، کارشناس بازار سرمایه در این باره به تجارت‌نیوز گفت: «فرابورس چند بازار مختلف دارد. شرکت‌هایی که صورت‌های مالی نسبتا شفافی دارند و سودآور هستند برای دوره یک تا دو ساله در بازار اول و دوم فرابورس پذیرش می‌شوند.»

وی ادامه داد: «بقیه شرکت‌ها که ممکن است سودآوری نداشته و تعداد سهامداران مجاز برای پذیرش در بازار اول و دوم نداشته باشند وارد بازار پایه یا توافقی می‌شوند.»

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به بازار توافقی توضیح داد: «بازار پایه توافقی بازاری است که غالبا از شرکت‌های پر ریسک تشکیل شده. این شرکت‌ها تمایل دارند وارد بازار سرمایه شوند. ورود این شرکت‌های پرریسک هم مزیت دارد و هم اینکه می‌تواند یک سری خطرات داشته باشد.»

خبری‌زاد تشریح کرد: «مهمترین مزیت ورود این شرکت‌ها به بازار سرمایه شفافیت است؛ چراکه الزام به انتشار صورت مالی‌های سه، ۶ و ۹ و دوازده ماهه دارند. در سمت مقابل اما این شرکت‌ها سوده نیستند و شناوری بالایی ندارند و پتانسیل رفتارهای معاملاتی سفته‌بازانه روی آنها زیاد است؛ اما در کل بازار خوبی است برای ورود این شرکت‌ها که تا حدودی مشکلاتی دارند تا در همین بازار مشکلات خود را رفع کنند.»

وی ادامه داد: «این شرکت‌ها در نهایت پس از مدتی برای مثال یک تا دو سال به سود می‌رسند و تقاضای ارتقای بازار می‌دهند و در نهایت وارد بازار اول و دوم فرابورس می‌شوند.»

به گفته این کارشناس بازار سرمایه پذیرش شرکت‌های جدید باعث گسترده شدن دامنه پذیرش شرکت‌ها در فرابورس می‌شود.

خبری‌زاد اظهار کرد: «در حال حاضر نقدینگی جدید به بازار سرمایه وارد شده و شرایط بهتری برای پذیریش شرکت‌ها نسبت به سال گذشته وجود دارد.»

وی با اشاره به پذیرش شرکت‌های دانش‌بنیان در بازار سرمایه گفت: «شرکت‌های دانش‌بنیان مارکت کوچکی  دارند و شاید 50 میلیارد تومان نیاز داشته باشند که با بازاریابی نیز می‌توانند مشتری خود را پیدا کنند. شاید به همین علت مسئولان با خیال راحت از پذیرش این شرکت‌ها در بازار سخن می‌گویند.»

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: «این شرکت‌ها به علت کوچک بودن و ورودی پول خوب نمی‌توانند به ماهیت بازار سرمایه آسیبی وارد کنند تا اتفاقات سال 99 تکرار شود. البته نکته اساسی اینجاست که ورود این شرکت‌ها به بازار باید حساب شده باشد تا مشکلی پیش نیاید.

به گفته وی کارکرد اصلی بازار سرمایه تامین مالی شرکت‌هاست و ورود استارتاپ‌ها می‌تواند اتفاق خوشایند برای بازار باشد.

خبری‌زاد با اشاره به اتفاقات سال 99 گفت: «مسئولان باید حواسشان به تجربه تلخ سال 99 باشد؛ اما ورود این استارتاپ‌ها نمی‌تواند همانند سال 99 باشد؛ چراکه در مجموع  ارزش دانش‌بنیان‌ها 10 همت نیز نمی‌شود در صورتی که دولت در سال 99 دارایی سنگینی در قالب صندوق عرضه کرد. به طور کلی مارکت دانش‌بنیان‌ها در مقایسه با سال 99 عددی نیست.»

وی درباره مشکلات عرضه دانش‌بنیان‌ها در بازار سرمایه اظهار کرد: «به طور کلی ورود دانش‌بنیان‌ها به بازار سرمایه معایبی ندارد؛ اما تنها نگرانی روی نظارت این شرکت‌هاست. شرکت‌ها چه امید‌نامه‌ای در زمان پذیرش ترسیم کرده‌اند؟ برای پذیرش در بورس و فرابورس چه روندی را طی می‌کنند و به سودآوری برسند. از نظر مالی این شرکت‌ها نمی‌توانند پول چندانی از بازار خارج کنند.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: «کارکرد بازار سرمایه تامین مالی‌ست و تمامی شرکت‌ها با هر شرایطی می‌توانند وارد بازار شوند؛ اما با توجه به شرایط خود در بازارهای مختلف پذیرش می‌شوند. برای نمونه بازار توافقی پایین‌ترین بازار در رده بندی بازار سرمایه شناخته می‌شود و هر خریدار می‌داند که ممکن است شرکت‌های موجود در این بازار به مشکل در سودآوری بخورند.

وی با ارائه مثالی گفت: «برای مثال باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس دانش‌بنیان نیستند. با یک صورت مالی بزک شده عرضه شدند و پس از آن به زیان مالی بیشتری رسیدند.»

خبری‌زاد در نهایت تاکید کرد: « پس از انجام مراحل پذیرش، فرابورس باید روی آنها نظارت داشته باشد تا مسیر ترسیم شده را طی کنند و معاملات سفته‌بازانه رخ ندهد.»

به نظر می‌رسد تا ورود و پذیرش شرکت‌های جدید در بازار سرمایه، ورود پول و گردش نقدینگی در بازار افزایش یابد و به واسطه این موضوع شاخص و صنایع بازار نیز رشدی بسیار خوب و واقعی را تجربه کنند.