وزرای ناکارآمد تا چه زمانی با لابی در کابینه می‌مانند؟

بورس
بهابین

استیضاح رضا فاطمی‌امین امروز در هیئت رئیسه مجلس اعلام وصول شد. این در حالی است که از ابتدا حضور او در رأس وزارت صمت با انتقادات فراوانی همراه شد و حتی استیضاح او در آبان سال گذشته منجر به برکناری‌اش نشد. اکنون نیز پس از جدی‌شدن استیضاح فاطمی‌امین لابی‌ها در مجلس و جوسازی رسانه‌های نزدیک به دولت برای استمرار حضور وی در کابینه آغاز شده است. اما تا چه زمانی قرار است سرنوشت اقتصاد ایران در دست لابی‌گرها باشد؟

به گزارش تجارت‌نیوز، چینش کابینه سیزدهم از همان ابتدا با انتقادات فراوانی همراه بود. به‌ویژه وجود نام‌هایی نظیر حجت‌ا… عبدالملکی و رضا فاطمی‌امین در رأس وزارتخانه‌های کار و صمت آینده روشنی برای این حوزه‌ها که اهمیت فراوانی در شرایط کنونی دارند، این روشنی را ترسیم نمی‌کرد. همان‌طور که انتظار می‌رفت عبدالملکی به‌عنوان نخستین وزیر مورد استیضاح قرار گرفت که البته پیش از حضورش در مجلس، از دولت کنار گذاشته شد.

اما پس از گذشت حدود 20 ماه از عمر دولت سیزدهم، ابراهیم رئیسی سرسختانه پای دیگر وزیر محبوبش، یعنی فاطمی امین ایستاده و قصد ندارد او را هم به سرنوشت عبدالملکی دچار کند.

البته بدون انجام لابی‌های فراوان تداوم فعالیت فاطمی‌ امین امری غیرممکن به نظر می‌رسید. از نشانه‌های این لابی‌ها می‌توان به استیضاح اول او که آبان ماه اتفاق افتاد اشاره کرد. در حالی که تا روز انجام استیضاح نمایندگان بر سر برکناری او به اجماع رسیده بودند، ناگهان در روز استیضاح ورق برگشت و بسیاری از مخالفان فاطمی‌امین در قامت مخالفان استیضاح ظاهر شدند.

در آن مقطع، رئیس دولت و معاون اول او شخصاً به ماجرای استیضاح ورود پیدا کردند و با برخی از نمایندگان به مذاکره پرداختند.

اکنون نیز در صورت نهایی‌شدن استیضاح، فاطمی‌امین فرصت باید دهم اردبیهشت در مجلس حاضر شود. یعنی تعطیلات باعث شده‌اند تا باز هم دولت فرصت دو هفته‌ای برای لابی مجدد با نمایندگان داشته باشد.

از سوی دیگر، دولت رئیسی بارها نشان داده که اگر از استیضاح و برکناری یکی از وزرایش توسط مجلس مطمئن باشد، خود پیش‌دستی کرده و افراد را قبل از الزام به پاسخ‌گویی به نمایندگان کنار می‌گذارد. نظیر آنچه در ماجرای استیضاح عبدالملکی اتفاق افتاد.

اما در آبان سال گذشته گویی فاطمی امین با یک اطمینان خاطری به بهارستان رفت و در نهایت هم توانست برای بار دوم رأی اعتماد نمایندگان را جلب کند. این در حالی است که در همان زمان، وضعیت بازار خودرو، به‌عنوان مهم‌ترین پرسش نمایندگان، چندان مساعد نبود و در همان یک سال فعالیت فاطمی امین بسیاری از مدل‌ها رشد بیش از دو برابری را تجربه کرده بودند. حتی با فاکتور گرفتن از شرایط بازار لوازم خانگی، معادن، صنایع دیگر، بخش بازرگانی و … همان بازار خودرو برای قانع‌شدن نمایندگان کافی بود.

این بار نیز به نظر می‌رسد پشت فاطمی‌امین آن‌چنان گرم است و لابی‌ها به‌نحوی قدرتمند هستند که او در واکنش به برکناری‌اش از خبرنگاران می‌خواهد که شوخی نکنند!

اما اکنون نمایندگان در انجام شوخی با وزیر صمت جدی هستند، با این حال از روز گذشته برخی جوسازی‌های رسانه‌ای و اظهاراتی از سوی نمایندگان آغاز شده که به نظر می‌رسد لابی‌ها آغاز شده و این لابی‌گرها هستند که آینده اقتصاد، صنایع و بازارهای کشور را به شوخی گرفته‌اند.

دیروز در شرایطی که سخنگوی کمیسیون صنایع مجلس هم تصویب طرح استیضاح فاطمی امین در این کمیسیون را تائید کرد، ایرنا به نقل از معصومه پاشایی، یکی از اعضای این کمیسیون، نوشت که برخی نمایندگان امضای خود را پس گرفته‌اند و صحت اخبار مربوط به استیضاح او را زیر سوال برد.

حال اگر فرض را بر صحت این اظهار نظر بگیریم، آیا در ساعاتی از روز گذشته وضعیت بازار خودرو بهبود پیدا کرد یا صنایع از عملکرد فاطمی امین ابراز رضایت نشان دادند که نمایندگان بخواهند امضای خود را پس بگیرند؟ پس احتمالاً لابی دیگری در حال شکل‌گرفتن است که در همان ابتدای امر برخی نمایندگان امضای خود را پس گرفته‌اند.

البته امروز صبح طرح استیضاح وزیر صمت در هیئت رئیسه مجلس اعلام وصول شد. اتفاقی که نشان می‌دهد خبری از بازپس‌گیری امضاها، حداقل در تعداد بالا، نبوده است. در نتیجه به نظر می‌رسد تیم رسانه‌ای فاطمی امین فضاسازی‌های خود را آغاز کرده‌اند و در حال جلب رضایت نمایندگان و البته دستاوردسازی برای وزیر محبوب خود هستند.

امروز نیز کمیسیون اقتصادی مجلس در اقدامی عجیب و البته چنگ‌اندزی به ماده ۴۸ آیین‌نامه داخلی مجلس خواستار بررسی موضوع استیضاح وزیر صمت در این کمیسیون شده است. در حالی که معمولاً چنین مواردی در کمیسیون‌های تخصصی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

به هر ترتیب اکنون وضعیت نامساعد بازارها و صنایع و ناکارآمدی مدیریت در وزارت صمت بر کسی پوشیده نیست. برخی شنیده‌ها از بهارستان حاکی از آن است که بیش از 200 نفر از نمایندگان با استیضاح و برکناری فاطمی امین موافق هستند. اکنون تنها منجی فاطمی‌امین همچون سنوات قبل انجام لابی‌ها به کمک برخی رسانه‌هایی است که اتفاقاً بیشترین بودجه دولتی را دریافت می‌کنند. اما آیا در نهایت لابی‌ها می‌توانند سرپوشی بر ناکارآمدی‌ها بگذارند؟

برای مطالعه بیشتر خبر واردات خودروی کارکرده؛ شکست انحصار بازار یا فرار از استیضاح؟ را بخوانید.